چندین اختلال به‌طور مجموع، منجر به ایجاد چربی‌های اضافی در خون خواهد شد که اگر به موقع تشخیص داده نشود، می‌تواند مشکلات بسیار زیادی را به وجود بیاورد. علائم چربی خون نیز ممکن است در هر کسی به گونه‌ای متفاوت ظاهر شود؛ اما دقت داشته باشید که نباید اهمیت آنها را دست کم بگیرید.
چربی خون بالا را می‌توان درمان کرد، اما در بعضی از بیماران به صورت مادام العمر بوده و تنها باید با کمک یک‌سری راهکارهای اصولی، می‌توان از پیشروی آن جلوگیری کرد. این مشکل می‌تواند به صورت ارثی رخ دهد اما بیشتر اوقات نتیجه پیروی از سبک زندگی ناسالم و اشتباه است. در هر صورت، اگر می‌خواهید بیشتر با علائم چربی خون بالا در مردان و زنان آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای مقاله ما را همراهی کنید.
علائم چربی خون چیست؟
در پاسخ به این سوال که علائم چربی خون چیست ، لازم است بدانید اکثر افرادی که به چربی خون بالا مبتلا هستند، در اوایل علائم چندان مشخصی را تجربه نمی‌کنند. البته ممکن است افرادی که به شکل خانوادگی یا ارثی دچار چربی خون بالا می‌شوند، شاهد رشد زاده‌های چربی در اطراف مفاصل یا چشم‌های‌شان باشند.
از دیگر علائمی که نشان دهنده چربی خون بالا هستند، می‌توان احساس درد در ناحیه ساق پا، احساس فشار در قفسه سینه، تغییر رنگ پلک‌ها و منقبض شدن عضلات زیر بغل را نام برد. در صورت نادیده گرفتن علائم چربی خون بالا ، ممکن است فرد بیمار با مشکلاتی مثل مسدود شدن رگ‌های خونی در مغز و قلب، افزایش فشار خون، ایست قلبی یا سکته مغزی روبرو شود.
لازم است بدانید علائم چربی خون بالا در زنان کمی متفاوت‌تر از مردان ظاهر می‌شود؛ زیرا به دلیل وجود هورمون جنسی استروژن در زنان، سطح کلسترول بیشتر افزایش می‌یابد. البته احتمال دارد این مسئله به دنبال یائسگی نیز دچار تغییر شود. معمولا در این دوران، کلسترول LDL و کلسترول توتال افزایش می‌یابند اما کلسترول HDL دچار کاهش می‌شود.
به همین خاطر، زنانی که دارای میزان کلسترول مطلوبی در زمان بارداری هستند، ممکن است در دوران یائسگی‌شان با افزایش کلسترول رو به رو شوند. ناگفته نماند که عوامل ژنتیکی و همچنین سبک زندگی هم می‌توانند نقش مهمی در این مسئله داشته باشند.
توجه داشته باشید علائم چربی خون بالا در مردان نیز مانند زنان نباید نادیده گرفته شود چون در پی این موضوع، عوارض جبران ناپذیری وجود دارد که حتی گاهی اوقات می‌توانند منجر به مرگ بیمار نیز شوند.
عوارض و خطرات چربی خون بالا
همان‌‌طور که پیش از این نیز گفته شد، چربی خون بالا اگر به موقع درمان نشود، می‌تواند عوارض جبران ناپذیری به همراه داشته باشد که در ادامه قصد داریم این عوارض را به شکل جامع‌تر، مورد بررسی قرار دهیم. پس با ما همراه باشید.
· سکته مغزی
هنگامی که رگ‌های مغز دچار گرفتگی و انسداد شوند، سکته مغزی رخ خواهد داد؛ زیرا در چنین شرایطی جریان خون به مغز متوقف می‌شود و خون کافی به آن نمی‌رسد. بنابراین اگر می‌خواهید دچار این مشکل جدی نشوید، بهتر است زیر نظر پزشک متخصص، درمان خود را انجام دهید.
· درد قفسه سینه
بهتر است بدانید چربی خون بالا به طور کلی باعث انباشته شدن کلسترول و دیگر رسوبات بر روی دیواره‌های رگ‌های خونی خواهند شد. این رسوبات به مرور زمان باعث به وجود آمدن بعضی پلاک‌ها خواهند شد که از این طریق شریان‌ها دچار تنگی می‌شوند و جریان خون به شکل قابل توجهی کاهش می‌یابد.
در صورتی که شریان‌های قلبی تحت تأثیر پلاک‌ها قرار بگیرند، احتمال دارد علائم چربی خون به شکل آنژین یا احساس درد در قفسه سینه بروز نمایند و فرد را دچار مشکلات جدی کند.
· سکته قلبی
دقت داشته باشید هنگام پاره شدن پلاک‌ها، در ناحیه پارگی، لخته‌های خونی تشکیل می‌شوند که قادر هستند جریان خون را مهار کنند و به این ترتیب خونرسانی به عضلات قلب، متوقف می‌شود.
با متوقف شدن جریان خون به قلب، بیمار دچار سکته یا حمله قلبی خواهد شد که شایع ترین علائم آن شامل تنگی نفس، تعریق بیش از حد، سبکی سر، ضعف، خستگی، احساس درد در بالا تنه، سرگیجه و بی‌حالی می‌شود.
تجمع بیش از اندازه چربی به مرور زمان موجب تصلب شرائین یا آترواسکلروز خواهد شد که با ایجاد پلاک‌ها بر روی دیواره سرخرگ‌ها، دهانه باریک‌تر می‌شود و جریان خون ناپایدار عروقی به وجود می‌آید. پس اگر شما هم می‌خواهید به چنین عوارضی مبتلا نشوید، بهتر است علائم چربی خون بالا را نادیده نگیرید و حتما آنها را با یک پزشک با تجربه در میان بگذارید تا درمان مؤثرتری داشته باشید.
بیشتر خوانید:
- علائم فشار خون بالا چیست؟ آنچه باید درباره کنترل و عوارض فشار خون بدانید
- علت بالا رفتن فشار خون در شب چیست و چه علائم و عوارضی دارد؟
نحوه تشخیص چربی خون
به دلیل مشخص نبودن علائم این بیماری، تنها راه تشخیص، انجام پروفایل لیپید یا آزمایش خون پانل چربی توسط پزشک است. نتیجه این تست چربی خون اهمیت زیادی دارد زیرا با کمک آن می‌توان آزمایش کلسترول کل، آزمایش تری گلیسیرید، آزمایش HDL و تست LDL را انجام داد و نتایج کاملی به دست آورد.
این نتیجه‌ها توسط پزشک بررسی می‌شوند و بعد از آن تجویزهای لازم صورت می‌گیرد. برای بهبود سریع‌تر نیز بیماران باید با احتیاط اقدامات لازم را انجام دهند و به توصیه افراد بدون آگاهی نیز توجه نکنند. در غیر این صورت ممکن است روند بهبودتان با تأخیر مواجه شود.
توجه داشته باشید جهت دستیابی به یک نتیجه واقعی‌تر لازم است ۹ الی ۱۲ ساعت پیش از آزمایش، ناشتا باشید و از نوشیدن مایعات و خوردن غذا پرهیز کنید. البته نوشیدن آب مشکلی ندارد و می‌توانید هر اندازه‌ای که خواستید، آب بنوشید.
توصیه‌های کاربردی جهت درمان چربی خون بالا
اکنون که به خوبی می‌دانید علائم چربی خون چیست ، بهتر است بدانید درمان آن از طریق انجام برخی راهکارهای ساده نیز امکان پذیر بوده که در ادامه قصد داریم به جزئیات آن بپردازیم.
- تغییر دادن سبک زندگی نقش مؤثری در مدیریت چربی خون دارد و افرادی که بر روی این موضوع دقت کافی داشته باشند، می‌توانند درمان خود را بهبود بخشند و همچنین شاهد اثرات عالی‌تری باشند.
- ایجاد تغییر مثبت در رژیم غذایی می‌تواند سطح کلسترول بد را به شکل ویژه‌ای کاهش دهد و در مقابل موجب افزایش سطح کلسترول خوب شود. به همین دلیل سعی کنید چربی‌های سالم را انتخاب کنید و از مصرف چربی‌هایی که به صورت اشباع شده هستند، خودداری نمایید.
- تا حد امکان از پروتئین‌های بدون چربی نظیر ماهی، مرغ و بوقلمون استفاده کنید و مصرف لبنیات کم چرب را نیز در برنامه غذایی خود بگنجانید.
- برای پخت و پز غذا نیز توصیه می‌شود از چربی‌های اشباع نشده نظیر روغن کانولا و روغن زیتون بهره بگیرید و چربی‌های ترانس را از برنامه غذایی خود حذف کنید.
- برای کاهش علائم چربی خون بالا بیشتر امگا ۳ و فیبر مصرف نمایید زیرا اسیدهای چرب امگا ۳ و همچنین مواد حاوی فیبر، خواص زیادی برای سلامت قلب دارند.
- مغزها، غلات، سبزیجات و میوه‌های تازه هم سرشار از ویتامین هستند و می‌توانند به درمان بهتر چربی خون کمک کنند.
- افرادی که دارای اضافه وزن و چاقی هستند، می‌توانند با کاهش وزن و سوزاندن کالری، زندگی سالم‌تری داشته باشند و جلوی وخیم‌تر شدن بیماری‌شان را بگیرند.
- برای بهبود چربی خون بالا و حفظ سلامت کلی، حتماً در طول روز به میزان کافی فعالیت بدنی داشته باشید و به مدت ۳۰ الی ۴۰ دقیقه ورزش کنید. بهتر است از انجام دادن ورزش‌هایی که خیلی سنگین هستند و فشار زیادی به قلب وارد می‌کنند، خودداری کنید زیرا این مسئله می‌تواند به قلب آسیب جدی وارد کند.
- در حال حاضر دمنوش‌ها و گیاهان دارویی زیادی وجود دارند که برای درمان چربی خون می‌توانید از آنها استفاده کنید. دانه گشنیز از جمله موارد مفیدی است که به علت داشتن خاصیت چربی سوزی، می‌تواند چربی خون را بسیار کاهش دهد. شما می‌توانید این دانه را پودر کنید و سپس آن را با مقدار مناسبی آب بجوشانید، سپس هنگامی که دمنوش خنک شد، آن را نوش جان کنید.
- سیگار کشیدن به‌طور معمول میزان کلسترول خوب را تا حدود زیادی کاهش می‌دهد و موجب افزایش تری گلیسیرین خواهد شد. حتی در صورتی هم که دارای چربی خون نیستید، بهتر است سیگار نکشید زیرا کشیدن سیگار می‌تواند خطر ابتلا به مشکلات قلبی و عروقی را چند برابر افزایش دهد. به همین دلیل هم توصیه می‌شود جهت بررسی عملکرد و وضعیت قلب‌تان، هر چند وقت یک‌بار به دکتر قلب مراجعه کنید.
- با توجه به این که سیب دارای مقدار فراوانی ویتامین C و فیبر محلول بوده، می‌تواند با کلسترول موجود در کبد خیلی راحت ترکیب شود و آن را از راه کیسه صفرا دفع نماید. به همین خاطر هم مصرف سیب به عنوان یک روش درمانی مؤثر جهت کاهش چربی خون شناخته شده است.
- سرکه سیب یکی دیگر از مواد خوراکی بوده که مزایا و خاصیت‌های بی‌شماری دارد. یکی از خاصیت‌های بسیار مهم این ماده، کاهش چربی خون در سریعترین زمان ممکن است. برای استفاده از سرکه سیب می‌توانید یک قاشق چای خوری آن را با آب پرتقال یا آب‌میوه‌های دیگر مخلوط کنید و در روز چند بار میل نمایید.
- افرادی که می‌دانند علائم چربی خون چیست و این بیماری چه عوارضی به دنبال دارد، در برنامه غذایی خود به مقدار کافی از سیر به عنوان چاشنی استفاده می‌کنند. در سیر ماده فعالی به نام آلیسین وجود دارد که آن را با نام گوگرد نیز می‌شناسند. این ماده از توانایی کنترل کردن کلسترول تولید شده توسط کبد برخوردار بوده و می‌تواند در سریعترین زمان ممکن به درمان چربی خون بالا کمک کند.
- چای از جمله نوشیدنی‌های محبوب در بین اکثر افراد بوده که مصرف آن در کاهش چربی خون بسیار مؤثر است. به همین دلیل بهتر است حتما در طول روز ۱ الی ۲ فنجان چای سیاه یا چای سبز بنوشید تا چربی خونتان بیشتر نشود.
درمان چربی خون با استفاده از دارو
برای بعضی از بیماران مبتلا به چربی خون بالا ممکن است تنها تغییر سبک زندگی یا رژیم غذایی، کافی نباشد. از این رو، پزشک برای رساندن سطح کلسترول به یک محدوده سالم، راهکارهای دیگری همچون مصرف دارو را تجویز می‌نماید.
معمولا داروهایی که از به وجود آمدن کلسترول در کبد جلوگیری می‌نمایند، به عنوان statin شناخته می‌شوند. این داروها در واقع انتخابی معمول جهت کاهش میزان کلسترول در خون هستند و هر کسی با توجه به توصیه پزشک، می‌تواند آنها را مصرف کنند.
از جمله داروهای مهار کننده جذب کلسترول که نقش مؤثری در کاهش علائم چربی خون و درمان آن دارند، می‌توان ezetimibe، Nicotinic acid و Fibrate را نام برد. این داروهای مفید بر چربی سازی کبد تأثیرات خود را به جای می‌گذارند و باعث افزایش کلسترول خوب و کاهش کلسترول بد می‌شوند.
ناگفته نماند که چنین داروهایی HDL را تقویت می‌کنند و می‌توانند جلوی شدیدتر شدن بیماری را بگیرند. البته برای به دست آمدن نتیجه‌ای عالی، نیاز است که مصرف آنها با تجویز و تشخیص پزشک باشد. به همین خاطر هم تحت هیچ شرایطی به صورت خودسرانه دست به مصرف داروهای بدون تجویز نزنید.
سخن پایانی
اگر دکتر تشخیص دهد که شما دارای چربی خون بالایی هستید، یعنی سطح تری گلیسیرید و کلسترول LDL در خونتان افزایش یافته است. دقت داشته باشید هنگام نادیده گرفتن علائم چربی خون ، وضعیت بیماری‌تان وخیم‌تر می‌شود و احتمال به وجود آمدن بیماری‌های قلبی و حتی سرطان نیز چند برابر می‌شود. بنابراین بهتر است نکات و توصیه‌های مهمی که در این مقاله ذکر شد را نادیده نگیرید و حتما در زمان لازم، به پزشک مراجعه کنید.
آرامش قلب شما با کلینیک دکتر قلب
سوالات متداول
چه عواملی در ایجاد چربی خون مؤثر هستند؟
به طور کلی عوامل زیادی در ایجاد این مشکل نقش دارند که مهم ترین آنها شامل ژنتیک بدن، وراثت، فعالیت بدنی، سبک زندگی، سن و جنسیت می‌شود. بهتر است بدانید که علائم چربی خون بالا در زنان و افزایش غلظت کلسترول خون آنها در حوالی ۲۰ سالگی شروع می‌شود. همچنین زنان قبل از یائسگی، غلظت کلسترول نسبتاً کمتری در مقایسه با مردان هم سن و سال خود دارند.
چربی خون ارثی چگونه است؟
چربی خون ترکیبی خانواده یا همان چربی خون ارثی، نوعی از چربی خون بوده که آن را از والدین یا مادربزرگ و پدربزرگ به ارث می‌برند. این نوع چربی خون موجب تری گلیسیرید بالا و کلسترول بالا می‌شود و افراد مبتلا به آن اغلب در سنین ۲۰ الی ۳۰ سالگی بیماری را تشخیص می‌دهند. توجه داشته باشید که نادیده گرفتن علائم چربی خون خطر مبتلا شدن به بیماری شریان کرونری را چند برابر می‌کند. علائمی که ممکن است این بیماران آنها را تجربه کنند نیز شامل درد قفسه سینه، مشکل در تکلم، حمله قلبی، ضعف در اندام‌ها، زخم انگشتان پا و گرفتگی ماهیچه ساق پا می‌شود.
بدون دیدگاه