ممکن است شما هم بارها نام فنر قلب به گوش‌تان خورده باشد اما ندانید که فنر یا استنت قلب چیست و اصلا چه ویژگی‌هایی دارد. استنت قلب از جمله راه‌های مناسب جهت برطرف کردن گرفتگی‌های عروق قلب است که انواع مختلفی دارد.
در اکثر مواقع هنگامی که گرفتگی شریان‌ها یا عروق قلب ایجاد می‌شود، فرد بیمار علائم چندان آشکاری ندارد و ممکن است متوجه این اختلال نشود. از این طریق خطر ابتلا به سکته مغزی و سکته قلبی افزایش خواهد یافت. پس بهتر است تحت هیچ شرایطی این موضوع را نادیده نگیرید و هر وقت هم که متوجه کوچک‌ترین علائم غیرعادی شدید، سریعاً به دکتر قلب مراجعه کنید.
استنت قلب چیست و چه افرادی به آن نیاز دارند؟
به طور کلی عوامل مختلفی در ایجاد بیماری‌های قلبی نقش دارند اما از جمله مهم‌ترین و رایج‌ترین دلایل آنها می‌توان سبک زندگی ناسالم و نداشتن تحرک کافی را نام برد. در چنین شرایطی رگ‌های قلب دچار گرفتگی می‌شوند و یک‌سری پلاک‌ها تشکیل می‌شوند که باید با استفاده از فنر قلب آنها را برطرف کرد. مسلماً تا این قسمت از مقاله تا حدودی متوجه شده‌اید که استنت قلب چیست و چه زمانی به کار برده می‌شود.
استنت قلب نیز مانند سایر روش‌های درمانی، دارای ویژگی‌های خاص مربوط به خود است و همچنین به گونه‌های مختلفی انجام می‌شود. در این روش پزشک متخصص قلب و عروق یک استنت را به عروق وارد می‌کند تا محل گرفتگی رگ‌ها باز شوند و دیگر به صورت مجدد دچار انسداد عروق خونی نشوند.
توجه داشته باشید استنت قلب تنها وظیفه باز کردن شریان‌ها و جلوگیری از عوارض جانبی ناشی از بیماری‌های عروق کرونری را برعهده دارد و نمی‌تواند به طور دائم بیماری قلبی‌تان را درمان کند. از این رو، بعد از درمان باید یک سبک زندگی سالم را دنبال کنید تا چربی‌ها در رگ‌ها تجمع نیابند و قلب نیز دچار مشکل نشود.
فنر زدن قلب اکثر اوقات برای کاهش علائم درد قفسه سینه بیمارانی به کار می‌رود که مبتلا به مشکلات انسداد شریان هستند. دقت داشته باشید نحوه گذاشتن استنت قلب اهمیت زیادی دارد و باید حتما توسط یک متخصص حرفه‌ای انجام شود تا نتایج مطلوبی به دست بیاید. معمولاً بیشتر بیماران به جای بهره گرفتن از جراحی بای پس، این روش درمانی را انتخاب می‌کنند و از انسداد مجدد رگ‌های قلب جلوگیری می‌نمایند.
انواع استنت قلبی و کاربرد آنها
استنت فلزی لخت
استنت فلزی لخت یکی از شایع ترین انواع استنت داخل عروق قلب به شمار می‌رود که با استفاده از فولاد ضد زنگ ساخته شده و پوشش خاصی ندارد. این استنت معمولاً جهت آنژیوپلاستی‌های جزئی به کار برده می‌شود و پس از قرار دادن آن در شریان، بافت‌های اطراف که دچار گرفتگی شده‌اند، به راحتی باز خواهند شد. این روش درمانی برای آنژیوپلاستی آسان و سریع، بهترین گزینه ممکن به حساب می‌آید.
استنت درمان دوگانه
در این بخش از مقاله که انواع استنت قلبی و کاربرد آن را به شما معرفی کردیم، جا دارد با استنت درمان دوگانه نیز آشنا شوید. استنت درمان دوگانه به عنوان یکی از بهترین استنت‌های قلب شناخته شده است که می‌تواند تمام مشکلات استنت‌های دیگر را هم برطرف نماید.
این روش شباهت زیادی به روش استنت دارویی دارد و به طور قابل توجهی روند بهبود را ارتقا می‌دهد. داروهای موجود در استنت درمان دوگانه، دارای فناوری بهبود دهنده‌ای هستند و احتمال لخته شدن یا التهاب خون را تا حدود زیادی کم می‌کنند.
استنت دارویی
گاهی اوقات متخصص قلب برای جلوگیری از برخی عوارض جانبی ناشی از استنت‌های فلزی، از استنت دارویی استفاده می‌کند. این استنت پوشش شریان را عاری از بافت اسکار نگه می‌دارد و همچنین خطر تنگی مجدد شریان‌ها را هم بسیار کمتر می‌کند. البته ناگفته نماند که استفاده از استنت دارویی برخی مواقع ممکن است منجر به لخته شدن خون شود.
استنت‌های مهندسی زیستی
این نوع استنت از هیچ پوشش دارویی برخوردار نیست و نسبت به روش‌های دیگر، خیلی راحت‌تر روند بهبود را تسریع می‌بخشد. در واقع افرادی که می‌دانند استنت قلب چیست و چه موقع باید از آن بهره گرفت، روند درمان عالی‌تری خواهند داشت. پس تا جایی که امکان دارد، این موارد مهم را نادیده نگیرید.
توجه داشته باشید درمان با استفاده از استنت‌های مهندسی زیستی توسط آنتی‌بادی روی سطح استنت امکان پذیر خواهد بود که سلول‌های پیش ساز اندوتلیال را به راحتی جذب می‌نماید. این سلول‌ها از طرف مغز استخوان می‌آیند و کمک می‌کنند فرآیند بهبود طبیعی افزایش یابد. با استفاده از این استنت می‌توانید از لخته شدن خون جلوگیری نمایید و پوشش سلولی را نیز التیام بخشید.
بست‌های عروقی قابل جذب
یک نمونه دیگر از انواع استنت داخل عروق قلب که از باریک شدن دیواره شریان‌ها نیز جلوگیری می‌نماید، بست‌های عروقی قابل جذب هستند. این استنت از یک پوشش آزاد کننده دارو برخوردار است که بر روی یک پلتفرم بست قابل حل پوشیده شده و با گذشت زمان جذب بدن می‌شود.
این دارو جلوی مسدود شدن رگ‌های قلب را می‌گیرد و بست نیز به مرور زمان به بخشی از بدن تبدیل خواهد شد. روند بهبودی بعد از بهره‌گیری از این استنت معمولا زمان‌بر است و افراد نباید به صورت خودسرانه دست به اقدامات نامناسب جهت بهبود سریع‌تر بزنند.
نحوه انجام استنت گذاری قلب
بعد از این که دانستید استنت قلب چیست؟ بهتر است با نحوه انجام آن هم آشنا شوید. برای قرار دادن فنر قلب، پزشک ابتدا یک برش کوچک بر روی گردن، کشاله ران یا بازو ایجاد می‌کند و سپس کاتتر با استنتی که بالون در سر آن قرار گرفته را به داخل رگ‌ها و محل انسداد می‌فرستد. جهت هدایت بهتر کاتتر از مانیتورها و رنگ‌های مخصوصی استفاده می‌کنند.
هنگامی که کاتتر به ناحیه مسدود شده برسد، بالون باد می‌شود و استنت نیز بزرگ خواهد شد. پس از بزرگ شدن استنت، شریان‌ها کشیده می‌شوند و جریان خون افزایش می‌یابد. در آخر پزشک بالون را خالی می‌کند و کاتتر را از آن خارج می‌کند، اما استنت در همان قسمت رها می‌شود.
همان طور که متوجه شدید نحوه گذاشتن استنت قلب خیلی پیچیده نیست اما باید حتما توسط دکتر قلب باتجربه انجام شود تا سلامت بیمار به خطر نیافتد. طی انجام این عمل، یک فیلتر به صورت آزادانه جلوی شناور شدن یا شل شدن پلاکت‌ها، ایجاد لخته خون و مسدود شدن رگ‌های خونی را می‌گیرد.
برای جلوگیری از شکل گیری لخته داخل استنت نیز باید پس از استنت گذاری حتما داروهایی که پزشک متخصص قلب و عروق برای‌تان تجویز کرده را به صورت منظم مصرف کنید. هنگامی که بازسازی و ترمیم شریان شروع می‌شود، مش استنت با بافت ادغام می‌شود که افزایش قدرت شریان را به همراه دارد.
توجه داشته باشید اکثر پزشکان قلب و عروق در میان انواع استنت داخل عروق قلب از استنت‌های دارویی بهره می‌گیرند زیرا این استنت‌ها برای کاهش خطر تنگی مجدد شریان‌ها، با استفاده از دارو پوشانده شده‌اند و در طول درمان داروی خاصی را از خود آزاد می‌کنند که اجازه ندهد شریان دوباره تنگ شود.
اقدامات قبل از عمل استنت قلب
- قبل از استنت گذاری حتما درباره داروها یا مکمل‌های مختلفی که مصرف می‌کنید، با دکتر قلب خود صحبت کنید تا در صورت نیاز، مصرف آنها را قطع نمایید.
- تا حد امکان داروهایی همچون آسپرین، ایبوپروفن، کلوپیدوگرل و ناپروکسن را مصرف نکنید زیرا آنها موجب سخت‌تر شدن لخته خون می‌شوند.
- به طور دقیق تمام دستورالعمل‌هایی که پزشک به شما می‌دهد را انجام دهید تا دچار مشکل نشوید.
- در صورتی که سیگار می‌کشید، بهتر است حتما مصرف آن را قطع کنید.
- اگر به داروهای بی‌حسی حساسیت دارید، حتماً این مسئله را با پزشک خود درمیان بگذارید.
- قبل از انجام عمل بهتر است اطلاعات کافی در مورد انواع استنت قلبی و کاربرد آن به دست آورید تا نتیجه بهتری حاصل شود و به مشکل نیز برنخورید.
- در صورت وجود بیماری‌هایی همچون آنفولانزا یا سرماخوردگی، بهتر است پزشک را در جریان بگذارید.
- هر دارویی که پزشک برای‌تان توصیه کرده را سر وقت مصرف کنید.
- شب پیش از انجام استنت گذاری، خیلی آب یا مایعات ننوشید.
- به موقع در بیمارستان حضور داشته باشید تا هنگام آماده شدن عجله نکنید و دچار استرس نشوید.
- اگر به طور دقیق نمی‌دانید استنت قلب چیست ، حتما در مورد آن با دکتر قلب صحبت کنید تا پاسخ تمام سوالاتی که ذهن‌تان را به خود مشغول کرده را به دست آورید.
نکات مراقبتی پس از استنت گذاری
- بعد از انجام فنر قلب باید به مدت ۲۴ الی ۴۸ ساعت محل موردنظر را به صورت خشک و تمیز نگه دارید.
- هر چند ساعت یک بار با دقت جای زخم را مورد بررسی قرار دهید و مطمئن شوید که آلودگی در سطح آن وجود ندارد.
- اگر محل قرارگیری استنت دچار خونریزی، کبودی زیاد، عفونت یا تغییر رنگ شد، بهتر است سریعاً به پزشک متخصص قلب مراجعه کنید.
- اگر زمانی ناحیه ورود کاتتر دچار خونریزی شد، بهتر است سریعاً به صورت صاف دراز بکشید و از دیگران درخواست کمک کنید تا با اورژانس تماس بگیرند.
- مایعات و آب بیشتری بنوشید تا بدن‌تان دچار کم آبی نشود.
- تا زمان بهبودی کامل از بلند کردن اجسام سنگین خودداری نمایید.
- درباره نحوه گذاشتن استنت قلب از پزشک خود سوال بپرسید و با توجه به آن اقدامات لازم را انجام دهید.
- به اندازه کافی استراحت کنید و از انجام فعالیت‌های خسته کننده، بپرهیزید.
- برای بهبود سریع‌تر بهتر است حدود یک هفته به حمام یا استخر نروید.
- از اطرافیان‌تان بخواهید تا به شما کمک کنند و تنهای‌تان نگذارند.
- در صورتی که دچار معده درد یا ایجاد درد در ناحیه قفسه سینه شدید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
- خودتان را از عوامل استرس‌زا دور نگه دارید و به خاطر چیزهای بیهوده اضطراب نداشته باشید.
- فشارخون خود را به طور مرتب کنترل کنید و از نظر جسمی فعالیت بیشتری داشته باشید.
- در برنامه غذایی خود حتما غذاهای حاوی غلات سبوس‌دار، سبزیجات و میوه‌های تازه را بگنجانید.
- همان طور که در ابتدای مقاله استنت قلب چیست نیز گفته شد، معمولا از این روش زمانی استفاده می‌کنند که شریان‌ها و رگ‌های قلب دچار گرفتگی شده باشند. به همین دلیل برای جلوگیری از ایجاد انسداد دوباره، سعی کنید مصرف چربی‌های مضر را تا حد امکان کاهش دهید و به جای آنها از روغن زیتون، روغن آفتاب‌گردان، ذرت و سویا بهره بگیرید.
استنت گذاری قلب چه مزایایی دارد؟
فنر زدن قلبی یا استنت گذاری در بیشتر مواقع موجب بهبود کیفیت زندگی خواهد شد. در اکثر افراد نیز ترکیب استنت قلب و آنژیوپلاستی می‌تواند زندگی بیمار را نجات دهد، مخصوصاً زمانی که بلافاصله بعد از حمله قلبی از این روش استفاده شود. این روش می‌تواند به شکل قابل توجهی جریان خون در قلب را بهبود بخشد و جلوی آسیب دیدگی ماهیچه‌های قلبی را هم بگیرد.
استنت قلب می‌تواند علائم بیماری‌های قلبی مانند تنگی نفس، احساس درد در قفسه سینه و تپش قلب را از بین ببرد و حس بهتری به بیمار ببخشد. بیشتر افرادی که از انواع استنت قلبی و کاربرد آن بهره می‌گیرند، دیگر نیازی به جراحی بای پس سرخرگ کرونری ندارند و زمان بهبودی‌شان نیز بسیار کوتاه‌تر است.
خطرات و عوارض انجام فنر قلب
توجه داشته باشید استنت گذاری قلب نیز مانند هر جراحی دیگری با یک‌سری خطرات و عوارض احتمالی همراه است. به همین دلیل بیماران قبل از انجام عمل باید حتما اطلاعات مناسبی در مورد این عوارض جانبی داشته باشند و همچنین در مورد آنها با پزشک قلب خود مشورت نمایید.
در اکثر مواقع متخصص قلب و عروق برای جلوگیری از به وجود آمدن عوارض پس از انجام جراحی، یک برنامه ریزی مناسب را برای بیمار انجام می‌دهد و افرادی که به طور اصولی از این برنامه ریزی پیروی کنند، شاهد عوارض کمتری خواهند بود. از جمله مهم ترین مشکلات ناشی از جراحی استنت قلب می‌توان ایجاد درد در قفسه سینه، حمله قلبی و خونریزی بیش از حد را نام برد.
مشکلات تنفسی، ایجاد لخته خون و رشد بیش از حد بافت زخم در محل استنت نیز مشکلات و عوارض دیگری هستند که امکان رخ دادن آنها هم وجود دارد. برخی از بیماران نیز ممکن است به ید حساسیت داشته باشند که باید این مسئله را با تیم پزشکی عمل استنت گذاری در میان بگذارند تا هنگام عکسبرداری دچار برخی عوارض نشوند.
پزشک قلب برای تشخیص موقعیت شریان مسدود شده افرادی که به ید حساسیت دارند، معمولا از روش‌های تصویربرداری دیگری بهره بگیرند و اجازه نمی‌دهند بیمار ناراحتی زیادی را احساس کند.
سخن پایانی
در این مقاله توضیح دادیم که استنت قلب چیست و چه کاربردهایی دارد. در صورتی که با هرنوع عارضه قلبی مواجه هستید، می‌توانید با دریافت نوبت آنلاین از دکتر هومن محمودی، مشکلات خود را در میان بگذارید تا پزشک متخصص قلب، درمان لازم را برای شما در نظر بگیرد.
بدون دیدگاه