عمل قلب باز یکی از قدیمی‌‌ترین روش‌های درمانی جهت کنترل یا درمان انواع مشکلات جدی قلبی است که از جمله آنها می‌توان به پیوند قلب، ترمیم نقص مادرزادی قلبی، تعویض دریچه قلب و بازکردن عروق قلب اشاره کرد. تمام این موارد به مراقبت‌های ویژه‌ای احتیاج دارند؛ در واقع با نادیده گرفتن مراقبت های بعد از عمل قلب باز ممکن است بیمار به صورت مجدد نیاز به عمل داشته باشد.
بنابراین سعی کنید مراقبت های بعد از جراحی قلب باز را جدی بگیرید و بعد از انجام جراحی، سبک زندگی سالم‌تری را دنبال کنید. اصلی‌ترین چیزی که برای مراقبت های بعد از عمل قلب باز در منزل باید در نظر داشته باشید، این است که به دستورالعمل‌های پزشک خود توجه کنید تا از لحاظ جسمی و روحی هر چه سریع‌تر بهبود یابید. همچنین دقت داشته باشید مرحله اول بازسازی و بهبود جراحی قلب به ۶ الی ۸ هفته زمان احتیاج دارد، به همین علت سعی کنید در این مدت به نکات مراقبتی که در ادامه مقاله ذکر می‌شود توجه کنید تا مشکل جدی‌تری به وجود نیاید.
مهم ترین اقدامات و مراقبت های بعد از عمل قلب باز
افرادی که جراحی قلب باز را انجام می‌دهند، بعد از مرخص شدن از بیمارستان باید به یک‌سری موارد توجه داشته باشند تا روند بهبودشان دچار اختلال نشود. از این رو نیز ما قصد داریم در ادامه مقاله شما را با مهم ترین اقدامات و مراقبت های بعد از عمل قلب باز آشنا کنیم تا در منزل سریع‌تر بهبود یابید و سلامتی خود را نیز بازیابید.
پرهیز از مصرف سیگار
افرادی که جراحی قلب باز را انجام می‌دهند، برای بهبود سریع‌تر باید از مصرف سیگار بپرهیزند و حتی در مکان‌هایی که در آن دود سیگار وجود دارد نیز قرار نگیرند. زیرا سیگار دارای مواد بسیار مضری است که بر روی سلامت قلب تأثیرات منفی به جای می‌گذارند.
توجه داشته باشید افرادی که در طول روز چندین بار سیگار می‌کشند حتی اگر مشکل قلبی هم نداشته باشند، در آینده دچار مشکلات قلبی عروقی خواهند شد. به همین علت توصیه می‌کنیم با انجام این عادت غلط، سلامتی خود را به خطر نیاندازید و در اولین فرصت اقدام به ترک سیگار کنید.
انجام تمرینات ورزشی
یکی دیگر از مراقبت های بعد از عمل قلب باز در منزل که بهتر است نسبت به آن بی‌توجه نباشید، انجام تمرینات وزشی است. بنابراین بعد از عمل، حتما در مورد انجام تمرینات ورزشی با پزشک خود مشورت نمایید و در صورت توصیه، هر روز تمرینات ورزشی مناسبی را انجام دهید.
البته بهتر است خیلی سراغ تمرینات ورزشی سنگین نروید و از تمرینات ساده بهره بگیرید؛ زیرا با انجام فعالیت‌های ورزشی حرفه‌ای و سنگین، قلب تحت فشار قرار می‌گیرد. افرادی که به طور مرتب ورزش‌های مناسب را انجام دهند، وزن متعادل‌تری خواهند داشت، از این طریق جلوی وقوع برخی مشکلات قلبی یا افزایش فشار خون را می‌گیرند.
کنترل استرس
استرس یکی از عوامل پر خطر و تهدید کننده برای سلامت قلب است که اگر آن را به خوبی مدیریت نکنید، سلامت قلب‌تان به خطر می‌افتد. معمولا پزشک بعد از انجام جراحی، یک برنامه بازتوانی قلب برای بیمار توصیه می‌کند که این برنامه شامل آموزش‌ها و تمرینات خاص برای کنترل استرس است.
افرادی که از این برنامه به صورت مناسب پیروی کنند و به مراقبت های بعد از جراحی قلب باز توجه کافی داشته باشند، می‌توانند عملکرد قلبی خود را بهبود دهند و از وقوع حملات قلبی و مشکلات دیگر نیز جلوگیری نمایند. فراموش نکنید این برنامه باید تحت نظارت پزشک متخصص ادامه داشته باشد، تا زمانی که به طور کامل بهبود پیدا کنید.
پرهیز از رانندگی
برای جلوگیری از وقوع مشکلات مختلف، بهتر است حداقل تا ۳ ماه از وسایل نقلیه استفاده نکنید زیرا در حین رانندگی ممکن است فشار زیادی بر روی قفسه سینه‌تان وارد شود و در چنین شرایطی تعادل خود را از دست بدهید.
همچنین سعی کنید در این زمان خیلی به مسافرت یا مهمانی نروید و این کار را به چند ماه بعد موکول کنید. در این مدت به اندازه کافی استراحت کنید و خیلی تحرک نداشته باشید تا محل درمان سریع‌تر خوب شود.
رعایت بهداشت
یکی دیگر از مهم ترین مراقبت های بعد از عمل قلب باز ، رعایت بهداشت است. به همین خاطر لازم است بدانید حمام رفتن در این زمان محدودیتی ندارد و افراد می‌توانند مانند روزهای عادی، طبق عادت همیشگی خود به حمام بروند زیرا بخیه‌های عمقی در قفسه سینه شما بسیار محکم هستند و حمام رفتن اثر منفی بر روی آنها ندارد.
البته بهتر است در حین حمام کردن بر روی یک صندلی کوچک بنشینید و خیلی سر پا نباشید. همچنین از اعضای خانواده خود بخواهید که هنگام حمام کردن به شما کمک کنند. به هیچ عنوان از لوازم لوسیون‌ها یا کرم‌های مختلف در ناحیه جراحی استفاده نکنید زیرا موجب ایجاد عفونت خواهد شد و زخم نیز تحریک می‌شود.
بیشتر بخوانید:
- دمنوش های مفید برای قلب ؛ معرفی دمنوش های مناسب بیماران قلبی و تقویت کننده قلب
- ابلیشن قلب چیست ؟ آنچه باید درباره ابلیشن قلب و مراقبت‌های بعد از آن بدانید
مصرف به موقع داروها
بعد از عمل جراحی قلب، داروهایی که پزشک برای‌تان تجویز کرده است را به موقع مصرف نمایید و به صورت خودسرانه از قرص‌های مسکن استفاده نکنید. در صورتی که بعد از مصرف داروها دچار سرگیجه، حالت تهوع، سردرد یا تاری دید شدید سریعاً این مسئله را با پزشک خود درمیان بگذارید و نسبت به آن بی‌تفاوت نباشید. در حین مصرف قرص نیتروگلیسیرین زیرزبانی نیز در وضعیت خوابیده یا نشسته قرار بگیرید و بعد از گذشت چند دقیقه به آرامی بلند شوید.
گاهی اوقات ممکن است برخی افراد بدون آگاهی و اطلاعات کافی داروها و قرص‌های مختلفی را به شما توصیه کنند. دقت داشته باشید پزشکان با توجه به مشکل قلبی، سن، شرایط و وضعیت هر بیمار، داروهای خاصی را تجویز می‌کنند. به همین علت بدون تجویز پزشک، از دارویی استفاده نکنید زیرا شاید اصلا آن داروها برای شما مناسب نباشند.
مراقبت از زخم
یک مورد دیگر مراقبت های بعد از عمل قلب باز در منزل مراقبت از زخم بعد از جراحی قلب است. دقت داشته باشید ناحیه برش خورده پس از گذشت ۲ روز به پانسمان احتیاجی ندارد اما در صورتی که خونریزی وجود داشته باشد، می‌توانید آن را پانسمان کنید.
بهتر است بدانید در اکثر مواقع زخم پس از عمل دچار بی‌حسی، خارش یا سوزش می‌شود و این امر کاملاً طبیعی است. بنابراین جای نگرانی وجود ندارد و شما می‌توانید هر چند ساعت ۱ بار با استفاده از صابون ضد التهاب یا شامپو بچه ملایم، به راحتی محل موردنظر را ضدعفونی و تمیز کنید.
مصرف غذاهای مناسب
بعد از عمل ممکن است تا چند روز اشتهای شما کاهش پیدا کند و دهان‌تان هم مزه تلخی داشته باشد. اما در هر صورت شما باید رژیم غذایی مناسبی داشته باشید و برای بهبود سریع‌تر، به میزان کافی املاح یا مواد ضروری را به بدن‌تان برسانید.
تا جایی که امکان دارد، مصرف روغن نباتی، کره و روغن‌های حیوانی را در رژیم غذایی خود محدود کنید و به جای آن بیشتر سراغ روغن‌های کنجد، کندلا، هسته انگور یا زیتون بروید. توجه داشته باشید پیروی کردن از برنامه غذایی سالم، جزو مهم‌ترین اقدامات و مراقبت های بعد از عمل قلب باز است که تمام بیماران باید آن را رعایت کنند.
به جای غذاهای سرخ کردنی نیز می‌توانید از غذاهای آب پز، بخارپز یا کبابی استفاده کنید. شیرینی، مواد کافئین دار و نمک را از برنامه غذایی خود حذف کنید و به جای آنها سراغ میوه و سبزیجات تازه بروید. برای هضم راحت‌تر غذا نیز توصیه می‌شود وعده‌های غذایی خود را به حجم‌های کوچک‌تری تقسیم کنید.
خواب کافی
اغلب اوقات بیماران بعد از عمل قلب دچار کم خوابی می‌شوند و نمی‌توانند خوابی راحت داشته باشند. این مسئله بیشتر به دلیل دردهای محل عمل و استرس‌های ناشی از جراحی است و پس از مدتی برطرف می‌شود. برای حل این مشکل می‌توانید زیر نظر پزشک از آرامبخش‌های ملایم استفاده کنید.
برای جلوگیری از وارد شدن فشار به قلب، حتما در ۱ ماه اول به صورت طاق باز بخوابید. در غیر این صورت ممکن است در محل جراحی احساس درد و ناراحتی داشته باشید.
بلند نکردن اجسام سنگین
یکی دیگر از مراقبت های بعد از عمل قلب باز در منزل این است که از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید. بیماران بعد از جراحی قلب گاهی دچار دردهای پراکنده در ناحیه ستون فقرات، قفسه سینه، شانه و گردن می‌شوند. این دردها کاملاً طبیعی هستند و به مرور زمان کمتر می‌شوند.
بهتر است بدانید جناغ سینه بعد از جراحی بسیار ناپایدار و حساس می‌شود، به همین علت نیز باید در این زمان از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید و به‌آرامی کارهای‌تان را انجام دهید. همچنین اگر زمانی متوجه ایجاد التهاب، تورم یا قرمزی در جناغ سینه خود شدید، سریعاً به بیمارستان مراجعه کنید و این مسئله را با پزشک متخصص در میان بگذارید.
تعویض پانسمان
برای تعویض پانسمان بهتر است بعد از گذشت ۲ الی ۳ روز به پزشک مراجعه کنید و این کار را به افراد باتجربه بسپارید. در صورت نیاز هم می‌توانید کار تعویض پانسمان را توسط پرستاری مجرب در منزل انجام دهید. این مورد از مراقبت های پس از جراحی قلب باز اهمیت زیادی دارد، از این رو باید حتما تعداد دفعات تعویض پانسمان توسط پزشک متخصص تعیین شود و به صورت خودسرانه اقدام به این کار نکنید.
اکسیژن رسانی
ترمیم و بهبود جای زخم عمل جراحی، به اکسیژن کافی نیاز دارد و شما باید عواملی که در اکسیژن رسانی اختلال ایجاد می‌کنند را از بین ببرید. بنابراین سعی کنید در محیط‌های آلوده قرار نگیرید و همچنین لباس‌های تنگ و چسبان نپوشید.
با پوشیدن لباس‌های تنگ ممکن است ناحیه موردنظر دچار تعریق شود و باکتری‌ها در آن جا تجمع کنند. در چنین شرایطی هم احتمال ایجاد عفونت بسیار بیشتر خواهد شد.
نوشیدن آب کافی
نوشیدن آب برای بدن مزایای زیادی دارد و می‌تواند قدرت سیستم ایمنی بدن را به شکل قابل توجهی افزایش دهد و خیلی زودتر زخم محل جراحی را ترمیم کند. به همین علت اگر می‌خواهید بدن‌تان ضعیف و کم آب نشود، همیشه بدن خود را هیدراته نگه دارید و در طول روز حدود ۸ الی ۹ لیوان آب بنوشید.
پرهیز از نوشیدنی الکلی
از دیگر مراقبت های بعد از عمل قلب باز در منزل می‌توان به پرهیز از مواد الکلی اشاره کرد. به طور کلی در ۶ هفته اول بعد از جراحی قلب باز، مصرف نوشیدنی‌ها و مواد الکلی ممنوع است و بیمارانی که نسبت به این مسئله بی‌تفاوت باشند، ممکن است دچار مشکلات مختلفی شوند. بنابراین اگر می‌خواهید سلامت‌تان به خطر نیفتد، به جای این نوشیدنی‌ها از آبمیوه‌های طبیعی بهره بگیرید.
حفظ روحیه
اغلب افراد زمانی که در شرایط سخت قرار می‌گیرند، روحیه خود را از دست می‌دهند و بسیار دلسرد می‌شوند. اما توجه داشته باشید که این موضوع می‌تواند تأثیرات نامطلوبی را از خود بر روی قلب به جای بگذارد. در چنین شرایطی شما باید استرس زدایی و رفع اضطراب را در اولویت کارهای‌تان قرار دهید و به جای آنها خود را با کارهای مورد علاقه‌تان سرگرم کنید. در شرایط حساس‌تر نیز می‌توانید از مشاوران متخصص در این زمینه کمک بگیرید.
کنترل فشار خون
یکی دیگر از مراقبت های پس از جراحی قلب باز در منزل، کنترل منظم فشار خون است. دقت داشته باشید اگر فشارخون به صورت نرمال نباشد، قلب مجبور می‌شود فعالیت بیشتری نسبت به حالت عادی انجام دهد تا بتواند بدون مشکل خون را به تمام اعضای بدن منتقل کند.
دقت داشته باشید فشارخون بالا می‌تواند موجب ضخیم شدن دیواره سرخرگ‌ها شود و سلامت قلب را تحت تأثیر قرار دهد. هنگامی که دیواره سرخرگ‌ها ضخیم شوند، قلب بزرگ‌تر می‌شود و عملکرد ضعیف‌تری از خود نشان می‌دهد. با ضعیف شدن این عضلات، قلب دچار نارسایی می‌شود و با کارایی کمتری خون را به قسمت‌های مختلف بدن می‌رساند.
از این جهت می‌توان گفت کنترل فشار خون بعد از عمل قلب باز، بسیار مهم است و این کار باید با روش‌های مناسب انجام شود. سعی کنید هر روز فشار خون خود را اندازه بگیرید، از سبک زندگی و رژیم غذایی سالمی پیروی کنید. بهتر است بدانید افرادی که فشار خون استانداردی دارند نسبت به افرادی که فشار خون‌شان بالا است، کمتر مورد سکته قلبی قرار می‌گیرند.
سخن پایانی
اگر جراحی قلب داشتید و عمل‌تان با موفقیت انجام شده یا در خانه از فردی مراقبت می‌کنید که به‌تازگی جراحی قلب باز داشته، بهتر است با رعایت مراقبت های بعد از عمل قلب باز به روند بهبود سرعت ببخشید. افرادی که نسبت به موارد مهم ذکر شده بی‌توجه باشند، ممکن است به عمل مجدد احتیاج پیدا کنند و روند درمان‌شان نیز با مشکل مواجه شود.
آرامش قلب شما با کلینیک دکتر قلب
بدون دیدگاه