فشارخون بالا یکی از خطرناکترین و رایجترین بیماریها در بین افراد بوده که اگر به موقع درمان نشود، میتواند شما را در معرض مشکلات بسیار جدی همچون سکته قلبی و سکته مغزی قرار دهد. علائم فشار خون بالا در اوایل ممکن است چندان مشخص نباشد، اما با گذشت زمان به شکلهای مختلفی ظاهر میشود.
اقداماتی نظیر ورزش منظم، پیروی از رژیم غذایی سالم و مصرف بعضی داروها که توسط پزشک تجویز شده میتواند به شما کمک کند فشار خون خود را در محدوده نرمال و طبیعی نگه دارید. در ادامه، با جزئیات بیشتری توضیح میدهیم که علائم فشار خون بالا چیست و چه راهکارهایی برای کنترل آن وجود دارد.
علائم فشار خون بالا
علائم بالا بودن فشار خون در ابتدا به خوبی مشخص نیست، مگر در صورتی که به مراحل خطرناک یا بسیار شدید برسد. به همین خاطر، بسیاری از افراد نمیدانند که دچار فشار خون هستند. اگر نمیدانید نشانه های فشار خون بالا چیست ، بهتر است از ابزارهای اندازهگیری فشار خون استفاده کنید. درواقع، بهترین و مناسبترین راه برای آگاهی از ابتلا به این بیماری، اندازهگیری فشارخون بوده و افرادی که فشار خون خود را به طور مرتب اندازهگیری میکنند، میتوانند از ایجاد برخی تغییرات حاصل از فشار خون بالا جلوگیری کنند و آسیبهای ناشی از آن را هم به حداقل برسانند.
از جمله مهم ترین علائم فشار خون بالا میتوان سردردهای شدید، وجود خون در ادرار، مشکلات بینایی، خون دماغ شدن، ضربان نامنظم قلب، گیجی، تنفس دشوار، خستگی بیش از حد، احساس درد در قفسه سینه، احساس تپش در گوش، قفسه سینه و گردن را نام برد.
در صورت داشتن هر کدام از علائم بالا رفتن فشار خون باید سریعاً به دکتر قلب مراجعه کنید، زیرا در غیر این صورت احتمال دارد دچار سکته قلبی یا سکته مغزی شوید. فراموش نکنید که فشار خون بالا و علائم آن میتوانند نشان دهنده بیماریهای جدی دیگری نیز باشند و نادیده گرفتنشان اصلا توصیه نمیشود.
البته تشخیص این امر برعهده پزشک متخصص است و شما نباید به صورت خودسرانه یا با توجه به توصیه افراد نا آگاه، علائم بالا رفتن فشار خون را به مسائل دیگری ارتباط دهید چون سلامتتان به خطر میافتد.
انواع فشار خون بالا
فشار خون به طور معمول با ۲ عدد که به شکل کسر هستند، اندازهگیری میشود. عدد بالایی کسر فشار خون سیستولیک نام دارد و با استفاده از آن میتوان فشار خون هنگام انقباض قلب را مشاهده کرد. عدد پایینی کسر را نیز فشار خون دیاستولیک مینامند که با کمک آن میتوان فشار خون در هنگام استراحت قلب را مشاهده کرد.
دقت داشته باشید علائم فشار خون بالا در تمام بیماران به یک صورت نبوده و هر کسی ممکن است شاهد یک یا چند مورد از این علائم باشد که در صورت وجود آنها باید زیر نظر پزشک، درمان مناسب را انتخاب کرد. در غیر این صورت بیماریهای خطرناکتری به وجود خواهند آمد که درمانشان ممکن است بسیار دشوار باشد.
فشار خون بالا دارای دو نوع مختلف اولیه و ثانویه بوده که هر کدام از آنها ویژگیهای خاص خود را دارند. فشار خون اولیه که برخی افراد آن را با نام فشار خون اساسی نیز میشناسند، شایعترین نوع فشار خون بالا است. علت این مشکل میتواند عادتهای ناسالم همچون مصرف دخانیات یا بالا رفتن سن باشد.
فشار خون ثانویه هم اغلب به دلیل بیماریها و مشکلات مختلف یا مصرف بعضی از داروها ایجاد میشود. هر دو فشار خون تحت هیچ شرایطی نباید نادیده گرفته شوند زیرا ممکن است در برخی مواقع حتی منجر به مرگ ناگهانی شوند و جان افراد را به خطر بیندازند.
علائم بالا بودن فشار خون اغلب در چه افرادی مشاهده میشود؟
فشار خون بالا معمولاً در بین افراد بالای ۴۵ سال رایجتر است. همچنین لازم است بدانید مردان نسبت به زنان بیشتر شاهد فشار خون بالا و علائم آن هستند. البته با توجه به تحقیقات انجام شده میتوان گفت در میان افراد بالای ۶۵ سال، زنان بیشتر تحت تاثیر فشار خون بالا قرار میگیرند.
توجه داشته باشید که داشتن سابقه خانوادگی از جمله عوامل مهم افزاینده ریسک ابتلا به این بیماری بوده و نژاد هم در افزایش ابتلا به فشارخون بسیار مؤثر است. معمولاً فشار خون بالا در افراد سیاه پوست و دیابتیک بیشتر مشاهده میشود.
نحوه تشخیص فشار خون بالا
بعد از این که دانستید علائم فشار خون بالا چیست و چه افرادی بیشتر در معرض این بیماری هستند، بهتر است با نحوه تشخیص آن نیز آشنا شوید. برای تشخیص دادن فشار خون بالا، قبل از هر چیز، پزشک با استفاده از دستگاه فشار سنج، فشار خون را اندازهگیری میکند.
بعد از آن در صورتی که فشارخون بالا باشد، ممکن است آزمایشهای بیشتری را تجویز کند تا معاینهای دقیقتر داشته باشد. این آزمایشها میتوانند شامل آزمایش ادرار، آزمایش خون و بررسی فعالیت الکتریکی قلب با استفاده از نوار قلب یا الکتروکاردیوگرام باشند.
عوارض و مشکلات فشار خون بالا
افرادی که به فشار خون بالا مبتلا هستند، در صورت عدم درمان به موقع میتوانند شاهد عوارض و مشکلات بسیار جدی همچون آسیبهای بافتی باشند. توجه داشته باشید فشار خون بالا میتواند همراه با سختی تصلب شرائین و عروق نیز همراه باشد و از این طریق ابتلا به حملات قلبی را بسیار افزایش دهد.
با افزایش فشار خون، ماهیچههای قلب از حالت نرمال مقداری ضخیمتر میشوند زیرا به قدرت بالاتری برای پمپاژ خون احتیاج دارند. ضخیم شدن ماهیچههای قلبی نیز با ایجاد نارسایی قلبی همراه بوده و این بسیار خطرناک است. پس اگر زمانی علائم فشار خون بالا را احساس کردید، سریعاً از سایت دکتر قلب نوبت دریافت کنید تا مورد معاینهای دقیق قرار بگیرید و اجازه ندهید سلامتتان به خطر بیافتد.
یکی دیگر از عوارض و خطرات فشارخون و بالا، سندرومهای متابولیک است. این سندرم در واقع مجموعهای از اختلالات متابولیسم بوده که با ازدیاد انسولین، افزایش تری گلیسیرید و همچنین کاهش کلسترول خوب همراه است.
فشارخون بالای کنترل نشده، اغلب میتواند بر روی حافظه، قدرت تفکر و یادگیری تأثیرات زیادی را به جای بگذارد. افزایش خطر مبتلا شدن به آنوریسم، پارگی عروق چشم، تضعیف عروق خونی کلیوی، تاری دید و ضعف نیز از دیگر خطرات این بیماری هستند که نمیتوان آنها را نادیده گرفت.
بیشتر خوانید:
- علت بالا رفتن فشار خون در شب چیست و چه علائم و عوارضی دارد؟
- انواع درد قلب ؛ کدام درد قلب خطرناک است؟
دلایل و عوامل مؤثر در ایجاد فشار خون
دلایل بسیار مختلفی در افزایش فشار خون نقش دارند، اما توجه داشته باشید که علت دقیق این مشکل هنوز مشخص نشده است. از جمله اصلیترین عواملی که در ایجاد فشار خون بالا نقش دارند، میتوان به پیروی از سبک زندگی و عادات غذایی ناسالم اشاره کرد.
سیگار کشیدن، بیماریهای مزمن کلیوی، چاقی و اضافه وزن، اختلال در خواب، کمبود ویتامین D، نداشتن فعالیت فیزیکی کافی، مصرف الکل، عوامل ژنتیکی، استرس، افزایش سن و مصرف بیش از حد نمک به عنوان اصلیترین عواملی شناخته شدهاند که احتمال بالا رفتن فشار خون را چندین برابر میکنند.
در نظر داشته باشید که فشار خون بالا و علائم آن میتوانند در هر سنی مشاهده شوند و این امر بیشتر به خود افراد بستگی دارد. در برخی از خانوادهها فشار خون بالا به صورت ارثی بوده و ممکن است بر اثر عوامل ژنتیکی، این بیماری ایجاد شود.
بهم خوردن تعادل نمک و آب در بدن هم میتواند باعث افزایش فشارخون شود. در حالت نرمال کلیهها وظیفه دارند نمک با آب را در بدن متعادل کنند و این کار را با دفع پتاسیم و حفظ سدیم و آب انجام میدهند. اگر این عملکرد دچار اختلال شود، حجم خون در بدن از حالت طبیعی بیشتر میشود و در نتیجه فشار خون بالا میرود.
اختلالات تیروئید، نارسایی مزمن کلیه، ابتلا به بعضی از تومورها و وقفه تنفسی در خواب هم میتوانند منجر به افزایش فشارخون شود. اکثر افرادی که میدانند نشانه های فشار خون بالا چیست یا این که چه زمانی فشار خون از حالت طبیعی بیشتر میشود، در مواقع لازم اقدامات بهتری را انجام میدهند و جلوی به وجود آمدن خطرات جدیتر را میگیرند.
بهتر است بدانید تغییر در عملکرد عروق بزرگ و کوچک بدن هم میتواند منجر به افزایش فشار خون شود. سیستم ایمنی بدن و هورمون آنژیوتاسیون، میتوانند موجب جمع شدن و تنگی عروق بدن شوند و فشار خون را از این طریق تحت تاثیر قرار دهند.
به طور معمول عمل سیستم سمپاتیک بدن نیز تاثیر قابل توجهی بر روی تنظیم فشار خون دارد. این سیستم علاوهبر فشار خون، بر روی ریتم تنفس و ضربان قلب هم مؤثر بوده و نحوه تاثیر عدم تعادل آن باعث بالا رفتن فشار خون میشود.
علائم بالا رفتن فشار خون میتوانند به دلیل مشکلات سیستم آنژیوتاسیون، رنین و آلدوسترون باشند. این سیستم در بدن وظیفه دارد هورمونهای آلدوسترون و آنژیوتاسیون را تولید کند. هورمون آنژیوتاسیون باعث تنگی عروق بدن خواهد شد که این امر، فشار خون را در بدن افزایش میدهد.
هورمون آلدوسترون هم بر روی عملکرد یا کارکرد کلیه در احتباس نمک و آب، تاثیرات خود را به جای میگذارد. دقت داشته باشید افزایش یافتن هورمون آلدوسترون در بدن، نحوه عملکرد کلیهها را نیز تحت تاثیر قرار میدهد و باعث افزایش حجم خون و بالا رفتن فشار خون میشود.
رژیم غذایی مناسب برای فشار خون بالا
حالا که متوجه شدید علائم فشار خون بالا چیست و چه چیزهایی در ایجاد آن نقش دارند، بهتر است با پیروی از رژیم غذایی سالم به کنترل و همچنین کاهش خطرات ناشی از آن کمک نمایید. از این جهت نیز در ادامه بعضی از رایجترین توصیههای رژیم غذایی برای کسانی که به فشار خون مبتلا هستند را ذکر کردهایم تا شما هم یک زندگی سالم داشته باشید.
- برای توقف فشار خون بالا حتما با پزشک خود در مورد رویکردهای رژیمی صحبت نمایید و بیشتر سراغ سبزیجات، میوهها و غلات بروید زیرا این خوراکیها به طور طبیعی نسبت به سایر مواد غذایی، دارای سدیم کمتری هستند.
- مواد غذایی را استفاده کنید که نمک، چربی و کالری پایینی دارند.
- برای طعم دار کردن غذاها میتوانید به جای نمک زیاد از ادویه جاتی همچون زنجبیل، آویشن، دارچین، رزماری یا طعم دهندههای طبیعی نظیر آبلیمو، آبغوره و سرکه استفاده کنید.
- از مصرف غذاهای فرآوری شده، فست فودها، گوشتهای چرب، کره و از سسهای سالاد خودداری نمایید و بیشتر سراغ ماهیها بروید.
- اکثرا علائم فشار خون بالا زمانی مشاهده میشوند که در مصرف نمک یا غذاهای چرب زیادهروی کنید. به همین دلیل بهتر است مصرف پتاسیم را نیز در برنامه غذایی خود بگنجانید زیرا پتاسیم به عنوان یک ماده معدنی مفید، به دفع سدیم اضافی در بدن کمک میکند و از این طریق نیز موجب کاهش فشار خون میشود.
- بدون مشورت پزشک، اقدام به قطع یا مصرف مواد غذایی مختلف نکنید و حتما در این خصوص راهنماییهای لازم را دریافت نمایید تا سلامتتان تحت تأثیر عوامل منفی قرار نگیرد.
- خوراکیهایی که خیلی شیرین هستند را حتما از برنامه غذایی خود حذف کنید و به جای آنها از میوههای خشک شده یا تازه استفاده نمایید.
- برای جلوگیری از ایجاد فشار خون بالا و همچنین بیماریهای قلبی، بیشتر غذاهای بخار پز یا آبپز مصرف نمایید و تا حد امکان غذاهای سرخ کردنی که حاوی چربی مضر زیادی هستند را از زندگی خود حذف کنید.
سخن پایانی
فراموش نکنید تمام افراد باید به شکل مرتب، فشار خون خود را بررسی کنند و هر زمانی هم که متوجه علائم فشار خون بالا شدند، سریعا به پزشک مراجعه نمایند تا اقدامات درمانی به موقع انجام شود. افرادی هم که دارای هایپرتنشن یا همان فشار خون بالا هستند، باید در منزل همیشه بررسیهای لازم را انجام دهند و داروهایی که پزشک برایشان تجویز کرده را نیز به موقع مصرف کنند.
آرامش قلب شما با کلینیک دکتر قلب
سوالات متداول
فشار خون بالا چیست؟
فشارخون یک نیروی غیر طبیعی است که خون پمپاژ شده توسط قلب، به دیواره رگها وارد میکند. فشارخون بالا در اصل یعنی خون وارد شده به دیواره رگهای خونی، بیشتر از حد طبیعی است. افرادی که از وجود فشار خون اطلاعی ندارند، بیشتر در معرض آسیبهای قلبی و مغزی قرار میگیرند. به همین خاطر هم تشخیص آن اهمیت زیادی دارد.
چه اقداماتی میتوان برای کنترل فشارخون بالا انجام داد؟
به طور کلی یکسری اقدامات مناسب همچون حفظ وزن ایدهال، ورزش منظم، بررسی مرتب فشار خون، کنترل اضطراب و خشم، مدیریت استرس، انتخاب یک رژیم غذایی سالم، مصرف نکردن مواد الکلی، پرهیز از مصرف داروهای بدون تجویز و اجتناب از استعمال دخانیات وجود دارد که میتوانید در صورت مشاهده علائم بالا بودن فشار خون آنها را رعایت کنید و خیلی راحت و در سریعترین زمان ممکن، فشار خون خود را کنترل نمایید.
بدون دیدگاه